nws check
Bron: gettyimages.be
Op sociale media wordt collageen aangeprezen als wondermiddel voor een jongere en stevigere huid. Het wordt gepromoot in voedingssupplementen, drankjes en dagcrèmes. Experts blijven kritisch: van smeren neem je alvast geen extra collageen op. Supplementen helpen dan weer wel om de aanmaak van collageen in ons lichaam te stimuleren. Of dit dan ook rechtstreeks invloed heeft op je huid is onvoldoende bewezen.
In het kort
Verschillende socialemediagebruikers en influencers promoten het gebruiken van collageen. Wie een crème met collageen smeert, zou een jongere huid krijgen. Ook drankjes en voedingssupplementen zijn erg populair.
Maar?Collageencrèmes hydrateren de huid wel, maar de collageenmoleculen zijn te groot om in je huid binnen te dringen. Je rimpels tegengaan doet het dus niet. Over drankpoeders of supplementen is meer onduidelijkheid. Die helpen je lichaam wel om extra collageen aan te maken, maar studies naar de impact ervan op je huid tonen uiteenlopende resultaten.
Een soepele en jeugdige huid? Minder rimpels en fijne lijntjes? Het klinkt als muziek in de oren. Het enige wat je volgens deze socialemediagebruikers en influencers moet doen is supplementen innemen met ‘collageen’. ‘Collageen’ zou zorgen voor minder rimpels en fijne lijntjes en ook je huid steviger maken. Sommige supplementen beweren zelfs dat je er ook jonger door zou uitzien
Deze TikTokvideo over collageensupplementen werd zo’n 3 miljoen keer bekeken. Op Instagram staan er onder de hashtag #collagensupplements zo'n 55.000 video's. En ook op X haalde dit bericht over de supplementen zo'n 500.000 views.
Naast supplementen zou je het ook in poedervorm kunnen innemen. En ook crème met collageen wordt aangeprezen door verschillende beautyinfluencers.
Wat is collageen eigenlijk?
Volgens Reinhart Speeckaert, dermatoloog bij UZ Gent, is collageen het meest voorkomende eiwit in ons lichaam. “Het ondersteunt de structuur van het bindweefsel in ons lichaam zoals in de huid, pezen, kraakbeen, bloedvaten en botten. Collageen zorgt ervoor dat onze huid sterk en elastisch blijft.”
“Het collageen in onze huid wordt aangemaakt door fibroblasten. Dit zijn cellen in de tweede laag van de huid”, aldus Speeckaert.
De collageenproductie neemt af bij het ouder worden, vertelt Samira Baharlou, dermatoloog bij het UZ Brussel. “Het probleem met collageen is dat wij met ouder worden minder en minder collageen gaan aanmaken. Daardoor wordt onze huid dunner, minder elastisch en minder strak. En gaan we er dus ouder uitzien.”
Werkt een crème met collageen?
Volgens Speeckaert zijn er zeker studies (hieren hier) die een positief effect van collageen aantonen op de huid. Maar het collageen dat we smeren of innemen met supplementen komt niet direct in onze huid terecht.
"Collageen is een grote molecule en onze huid is gemaakt om zo weinig mogelijk materiaal te laten indringen op onze huid. Het collageen in crèmes blijft daarom vooral op de bovenste laag kleven en zorgt ervoor dat het vocht ook in die bovenste laag blijft. Het is een goede manier om je huid te hydrateren. Maar het is twijfelachtig of het ook zorgt voor een toename van collageen in de diepere lagen van de huid.”, zegt Speeckaert.
Wat met collageensupplementen?
“Aangezien collageen zo’n grote molecule is en moeilijk wordt opgenomen in ons lichaam bestaan collageensupplementen vaak uit kleine fragmenten, die worden peptiden genoemd.”, gaat Speeckaert verder.
“Deze peptiden zouden onze cellen in de huid aanzetten om meer collageen aan te maken.Collageensupplementen worden niet direct gebruikt door ons lichaam als bouwstenen van collageen. Maar de supplementen zouden wel signalen sturen zodat ons lichaam zelf meer collageen gaat aanmaken.”
Nog niet voldoende wetenschappelijk bewijs
Samira Baharlou van het UZ Brussel bevestigt dat collageensupplementen inderdaad je lichaam kunnen stimuleren om meer collageen aan te maken. Maar volgens haar is de wetenschap er niet helemaal uit of het ook een positief effect heeft op de huid:“Studies die in een labo gedaan zijn tonen inderdaad dat de huidkwaliteit verbeterd is. Maar wat is huidkwaliteit? Je moet dat dan ook definiëren. Bovendien wordt er bij zo’n studies een kunstmatige huid gecreëerd in een lab. Dat zijn standaardcondities die we in ons lichaam niet hebben.”
Er is dus nog niet voldoende wetenschappelijk bewijs, meer nog zegt Baharlou “Elke mens heef een ander microbioom, een andere capaciteit om stoffen op te nemen. Een bepaald type collageen heeft dus niet bij iedereen hetzelfde effect."
Dit bevestigt ook Christophe Matthys, voedingsexpert KU Leuven. Volgens hem is het onvoorspelbaar waarvoor je lichaam collageen gebruikt: "Collageen is een eiwit. En eiwitten worden gereduceerd tot aminozuren. En die verschillende aminozuren worden in ons lichaam gebruikt voor de functies die op dat moment nodig zijn. Het kan dus dat collageen bijvoorbeeld ook gebruikt wordt als energiebron of als vet wordt opgeslagen." Je weet dus niet hoeveel extra je moet innemen om ook een effect op je huid te hebben.
Supplementen niet streng gecontroleerd
Baharlou maakt ook de kanttekening dat collageensupplementen geen erkende medicatie zijn. Bijgevolg vallen ze niet onder strenge controles. "Producenten moeten niet beschrijven wat het supplement echt gaat doen. Bij een geneesmiddel als paracetamol bijvoorbeeld is dit anders. Zo'n geneesmiddel heeft studies doorlopen en gaat altijd hetzelfde effect hebben, namelijk pijnbestrijding. Daarom is het ook erkend als geneesmiddel."
Voedingssupplementen met collageen vallen onder de regelgeving van de EFSA (European Food Safety Authority). Zij werken met een register waarin wordt aangegeven voor wat een supplement al dan niet goed is. Een producent mag op z'n verpakking enkel melding maken van beweringen die ook in dat register staan.
"Als er bijvoorbeeld in een product calcium zit, mag men zeggen dat dit goed is voor de botten", geeft Christophe Matthys van de KU Leuven aan. "Maar volgens EFSA mogen er op producten met collageen geen claims gemaakt worden, omdat er niet voldoende wetenschappelijk bewijs voor is. Producenten die dit toch doen kunnen aangeklaagd worden. Maar er wordt weinig of geen gevolg aan gegeven."
Is te veel collageen ongezond?
Volgens Reinhart Speeckaert zijn collageensupplementen niet essentieel. “Ons lichaam produceert zelf collageen van aminozuren uit de voeding. Een gebalanceerd dieet (rijk in eiwitten en vitaminen) kan helpen om de natuurlijke collageensynthese in stand te houden.”
Maar er is volgens Speeckaert ook geen duidelijk bewijs dat te veel collageen schade zou veroorzaken. "Er is een studie geweest waarbij een 10-voudige dosis van collageensupplementen geen bijwerkingen gaf.In theorie kan een overdosis collageensupplementen maag- en darmklachten en mogelijknierstenen veroorzaken. Maar daar is nog onvoldoende data over."
Samira Baharlou is hier iets voorzichtiger in en waarschuwt dat een teveel aan collageen wel nierschade kan veroorzaken. "Collageen is een soort eiwit, dus je houdt je best aan de aanbevolen dagelijkse hoeveel eiwit, dat is zo'n 0,8 gram tot 1,6 gram per kilo lichaamsgewicht."
Conclusie
- Op sociale media wordt 'collageen' gepromoot als middeltje voor een jonge en stevige huid.
- Het wordt zowel aangeprezen in supplementen als poeders en ook dagcrème met collageen is populair.
- Volgens experten krijg je door dagcrème met collageen geen extra collageen binnen, de moleculen zijn te groot om in de huid te dringen. We beoordelen de bewering dat dagcrème met collageen zorgt voor een jongere en stevigere huid dan ook als 'onwaar'.
- En ook supplementen en poeders met collageen kunnen enkel je lichaam stimuleren om meer collageen aan te maken, maar of dat rechtstreeks een invloed heeft op je huid is nog niet voldoende wetenschappelijk bewezen. Er is dus 'geen bewijs' dat collageensupplementen en poeders zorgen voor een jongere en stevigere huid.
Bekijk onze VRT NWS-TikTok over de collageenproducten:
@vrt.nws Collageencrèmes, collageenpoeders, collageenpillen, je ziet ze overal. Maar werken die ook echt? #vrtnws #nws #nieuws #collageen #supplement #check
♬ original sound - VRT NWS
Meer informatie over de factchecks van VRT NWS?
Zoek je meer verhalen van VRT NWS CHECK over factchecking, desinformatie of online bedrog? Die vind jehier.
Wil je weten hoe we te werk gaan bij het factchecken? Dat lees je indit artikel.
Heb je vragen of opmerkingen of wil je weten wie er in ons team zit? Dat lees je indit artikel.
Je vindt onze factchecks ook terug bijdeCheckers, samen met betrouwbare factchecks van enkele andere Vlaamse en Nederlandse redacties.
Wil je iets laten checken?Stuur ons dan een mail viacheck@vrtnws.be.
VRT NWS is erkend lid van hetInternational Fact-Checking Network(IFCN) en van het European Fact-Checking Standards Network (EFCSN).
